Olağanüstü Olaylar ve Aralarındaki Farklar: Mucize, Keramet, Sihir

Mesela bir peygamber, “Ben şu duvarın üst tarafına yukarıya doğru yürüyerek çıkacağım, şu ineğin karnına girip çıkacağım; karı ile koca arasını açacak, diri olan şu adamı öldürecek, şu sağlıklı kişiyi hastalandıracak ve öldürecek fiiller yapacağım.” dese ve dediklerini yapsa bu, onun için bir mucize ve peygamberlik iddiasında doğru olduğuna delil olmayacak mıdır? Aynı fiilleri bir sihirbaz da yapabildiğine göre, sihirle mucize birbirinden nasıl tefrik edilecektir? Eşari'nin en önemli takipçilerinden Bakıllanî'nin (ö. 1013) müstesna çalışması Olağanüstü Olaylar ve Aralarındaki Farklar, "Mucize", "Keramet" ve "Sihir" gibi üç temel metafizik olayın epistemoloji ve ilahiyat penceresinden incelendiği bir felsefe risalesi. Yazarın klasik addedilen İ‘câzü'l-Kur'ân'ıyla birlikte bu eser, mucize kavramının nedensellik ve kelam tartışmaları için yol açtığı sorunların kuramsal bir çözümlemesini sunmaktadır. Bu minvalde Mu‘tezile'den dilcilere ve Kaderiyye'ye pek çok görüşü tartışan Bakıllanî'nin eseri, mütercim Prof. Adil Bebek'in deyişiyle, “mucizeyi münhasıran anlam ve tanımsal yönü ve mahiyeti itibariyle ele alışı hasebiyle, Sünnî kelâm tarihinde ilk ve orijinal bir telif olduğu gibi, kendisinden sonraki konu ile ilgili yaklaşım ve izahlara rehber ve kaynaklık etmiştir.” “Eşari kelamcıların en iyisi, selefleri veya halefleri nispetinde rakipsiz.” - İbn Teymiyye