İhtilaf Ahlakı

Müslümanların toplumu melekler değil, mükellefler toplumudur. Bu toplumda ittifak asli, İhtilaf ise arizidir. Ehl-i iman için bu ihtilafın son bulması ancak cen-nette mümkündar İhtilaf; fitri bir zaruret ve hakikattır. Ahlakı olanlar için ihtiläf, hakikat yolunda bir tekâmül merdivenidir. İhtiläf, ilmi mekânda imkândır, fikri diyarda zenginlik ve rahmettir Müslümanlar arasında dinde, imanda ittifak olur, ihtilaf olmaz. Şayet olursa, bu küfür olur. Dinleri ve imanları farklı iki Müslüman olmaz. İhtilaf dinin asıllarında değil fer'i mesele-lerde olur. Dinin asıllarında olan farklılığa ihtlaf değil hilaf denilir. İhtilaf fikirler arasında olur. Hilaf ise şahıslar arasında yaşanır. "Müsâdeme-i efkârdan barika-i hakikat doğar." "Müsâdeme-i eşhastan ise şahısperestlik çıkar." Yani kin, öfke, adavet ve fitne zuhur eder. Günümüzde Müslümanların uyumsuz ferdler koleksi-yonuna dönüşmeleri, müsâdeme-i efkår-dan değil, müsademe-i eşhastandır. Şahısperestliğin hakperestliğin önüne ve yerine geçmesi, ihtilaf ahlakının yokluğundandır. İhtilaf ahlâkı; bilgiye, şer'i delile daima açık olup Şura ve İstişare, yani danışarak işbirliği, akıl birliği, gönül birliği içinde hareket etme nezaketi ve hassasiyetidir. İslâm'ın kurucu nesli olan sahâbe- i kiram'dan bugüne müslümanlara istişarenin emredilmiş olması, ihtilafın rah-mete dönüşme potansiyelini bağrında taşımasındandır. Ama hilaf daima yasaklanmıştır. Müslümanlar birbirlerine sırt dönmemek, nefret beslememek, ayrılığa düşmemek istiyorlarsa mutlaka ihtilaf ahlâkını kuşanmalıdırlar. İhtiläf ahlâkı; İslam'ın sabitelerini değişkenlerine feda etmeme firasetidir. İhtilaf ahlâkı; ihtilaflı meseleleri tağutların mahkemesine götürmek yerine Şer'i Şerife göre çözüme kavuşturmalarının yol haritasıdır. İhtiläf ahlâkı, İslâmi davetin elifbasıdır. İhtilaf ahlakı'na sahip olmayan ne kadar âlim olursa olsun, İslâm ümmetinin baş belasıdır.