6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Karayolu ile Yurt İçi Eşya Taşımacılığında Taşıyıcının Sorumluluğunun Sınırlandırılması

Karayolu eşya taşımacılığı, taşımacılık yöntemleri arasında en çok tercih edilen yöntemlerden biri olup, ticari hayatın gelişmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Karayolu eşya taşımacılığına ilişkin hukuki düzenlemeler ise taşıma işinin doğasından kaynaklanan özel ihtiyaçları karşılamak ve taşıma işinin adil, etkin ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Karayolu eşya taşımacılığında, eşyanın hasarı, zıya ve gecikmesi nedeniyle taşıyıcının sorumluluğu doğmaktadır. Bununla birlikte, karayolu eşya taşıma hukukunda taşıyıcının sınırlı sorumluluğu ilkesi hakimdir. Bu kitap ile 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ("TTK") kapsamında karayolu eşya taşımacılığında taşıyıcının sorumluluğun sınırlandırılmasının hukuki temelleri, kapsamı ve uygulama alanları detaylı bir şekilde incelenmiştir. Çalışma kapsamında esas olarak karayolu ile yurt içi eşya taşımacılığına ilişkin TTK düzenlemeleri incelenmekle birlikte, TTK'nın karayolu ile eşya taşınması hükümlerinin 1961 Tarihli Eşyaların Karayolunda Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi ("CMR") esas alınarak hazırlanması nedeniyle yeri geldikçe CMR düzenlemelerine de değinilmektedir. Ayrıca, Yargıtay kararları ışığında konuya dair içtihatlar incelenerek, teorik bilgilerin uygulamadaki yansımaları ortaya konulmaktadır. Bu eser, başta hukukçular olmak üzere tüm okuyucular için faydalı bir kaynak olmayı amaçlamakta ve akademik alana katkı sunması umut edilmektedir.(ARKA KAPAKTAN) İÇİNDEKİLER GİRİŞ §1. Karayolu Eşya Taşımacılığı I. Genel Olarak II. Karayolu Eşya Taşımacılığında Uygulanacak Hükümler A. Uluslararası Düzenlemeler B. Ulusal Düzenlemeler III. Karayolu Eşya Taşımacılığında Taşıma Sözleşmesi A. Taşıma Sözleşmesinin Tanımı B. Taşıma Sözleşmesinin Hukuki Niteliği C. Taşıma Sözleşmesinin Tarafları ve Unsurları IV. Taşıma Senedi §2. Taşıyıcının Zıya, Hasar ve Gecikmeden Doğan Sorumluluğu I. Genel Olarak II. Taşıyıcının Sorumluluğunun Hukuki Niteliği III. Taşıyıcının Sorumluluğunun Kapsamı IV. Taşıyıcının Sorumluluğunun Süresi V. Taşıyıcının Sorumluluğunun Şartları A. Zarar B. Kusur C. Nedensellik bağı VI. Taşıma Konusu Eşyanın Zayi Olmasından Doğan Sorumluluk A. Genel Olarak B. Tam Zıya C. Kısmi Zıya VII. Taşıma Konusu Eşyanın Hasara Uğramasından Doğan Sorumluluk VIII. Taşıma Konusu Eşyanın Tesliminin Gecikmesinden Doğan Sorumluluk IX. Taşıyıcının Taşıma ve Teslim Engellerinden Doğan Sorumluluğu A. Taşıma Engeli B. Teslim Engeli C. Taşıyıcının Talimat ve Tedbir Alma Yükümlülüğü X. Taşıyıcının Refakat Belgelerine İlişkin Sorumluluğu XI. Yardımcı Kişilerin ve Fiili Taşıyıcının Fiil ve İhmallerinden Dolayı Taşıyıcının Sorumluluğu A. Genel Olarak B. Taşıyıcının Kendi Adamları ve Yararlandığı Kişiler C. Fiili Taşıyıcılar XII. Taşıyıcıya Bildirim XIII. Taşıyıcıya Yöneltilebilecek Tazminat Davası A. Taraflar B. Davacı C. Davalı D. Görevli ve Yetkili Mahkeme E. Zamanaşımı §3. Taşıyıcının Sorumluluktan Kurtulma Halleri I. Genel Sorumluluktan Kurtulma Halleri A. Taşıyıcının Kaçınamayacağı ve Sonuçlarına Engel Olamayacağı Olayın Zarara Sebebiyet Vermesi B. Gönderen veya Gönderilenin Davranışı C. Eşyanın Özel Ayıbı D. Araç Arızası ve Kiraya Verenin Kusuru II. Özel Sorumluluktan Kurtulma Halleri A. Genel Olarak B. Sözleşme veya Teamüle Uygun Olarak Üstü Açık Bir Aracın Kullanılmış Olması C. Gönderen Tarafından Yapılan Yetersiz Ambalajlama D. Eşyanın Gönderen veya Gönderilen Tarafından İşleme Tabi Tutulması, Yüklenmesi veya Boşaltılması E. Eşyanın Özellikle Kırılma, Paslanma, Bozulma, Kuruma, Sızma, Olağan Fire Yoluyla Kolayca Zarar Görmesine Yol Açan Doğal Niteliği F. Taşınacak Paketlerin Gönderen Tarafından Yetersiz Etiketlenmesi G. Canlı Hayvan Taşıması H. Gümrük Kanunu ile Diğer Kanun ve Düzenlemeler §4. Taşıyıcının Zıya, Hasar ve Gecikmeden Doğan Sorumluluğunun Sınırlandırılması I. Genel Olarak II. Taşıyıcının Sorumlu Olduğu Tazminat Miktarları A. Hasar ve Zıya Halinde Tazminat Miktarının Tespiti III. Taşıyıcının Sorumluluk Sınırının İstisnaları A. Tarafların Tazminatın Üst Sınırını Yükseltmesi B. Kasten veya Pervasızca Bir Davranışla ve Böyle Bir Zararın Meydana Gelmesi İhtimalinin Bilinciyle İşlenmiş Bir Fiilinin veya İhmalinin Sebebiyet Verdiği Haller IV. Sözleşme Dışı İstemler V. Taşıyıcının Sorumluluğun Hafifletilmesine veya Kaldırılmasına İlişkin Hükümlerin Geçersizliği SONUÇ KAYNAKÇA